Om goed te kunnen slapen is het voor iedereen belangrijk om zo ontspannen mogelijk te zijn als je naar bed gaat. Drukte in het hoofd of stress zijn niet bevorderlijk om in slaap te vallen. Voor iemand met rusteloze benen luistert dit nog wat nauwer. Voor zo iemand is er misschien een extra hulpmiddeltje voor nodig om tot rust te komen. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan ontspanningsoefeningen.
Zelf doe ik elke avond voor het slapen fysieke oefeningen. Ik zit dan ook een poosje rustig, zonder iets te doen. Dit soort oefeningen kun je yoga noemen of mindfulness. Je kunt echter ook de term ontspanningsoefeningen gebruiken.
Iemand die ik goed ken, heeft een paar jaar geleden een website gemaakt met online ontspanningsoefeningen. Hij heeft daarmee al veel mensen geholpen. Ik kan me zo voorstellen dat het voor mensen met RLS ook de moeite waard kan zijn om deze oefeningen uit te proberen. Het zou zo maar kunnen dat je hiermee gemakkelijker in slaap valt en dat de kwaliteit van je slaap zelfs verbetert.
In dit blog behandel ik daarom de volgende vragen:
- Wat zijn ontspanningsoefeningen?
- Op welke manier kunnen ontspanningsoefeningen helpen bij RLS?
Wat zijn ontspanningsoefeningen
Ontspanningsoefeningen zijn oefeningen die je helpen te ontspannen. Zo simpel is het. Iedereen heeft er in meer of mindere mate behoefte aan. Er zijn namelijk altijd wel dingen waar je je druk om maakt of waar je het druk mee hebt. Zo nu en dan moet de druk echter even van de ketel.
Er zijn verschillende redenen te bedenken om ontspanningsoefeningen te doen. Grofweg kun je die redenen onderverdelen in twee groepen:
- Een stressvolle situatie
- Dagelijkse ontspanning
Als een stressvolle situatie te lang duurt, raak je opgebrand. Dat wordt ook wel een burn-out genoemd. Je kunt dan te maken krijgen met klachten als depressie, vermoeidheid, slapeloosheid of met lichamelijke klachten. Het is natuurlijk beter om ervoor te zorgen dat het niet zover komt.
Eigenlijk zou je dagelijks tijd in moeten bouwen voor ontspanningsoefeningen. Je went jezelf er dan aan elke dag aandacht te besteden aan je welzijn. Tegelijkertijd merk je het ook eerder op als je niet helemaal in balans bent.
Verschillende soorten ontspanningsoefeningen
Er bestaan verschillende soorten ontspanningsoefeningen. In Nederland is de spierontspanning een van de meest bekende. Bij deze oefening span je achtereenvolgens bepaalde spieren aan en laat ze dan weer los. Dit wordt ook wel de Progressieve Relaxatie van Jacobson genoemd.
Een andere bekende vorm van ontspanning heet autogene training of suggestieve relaxatie. Bij deze oefening roep je een gevoel van zwaarte en warmte op in je lichaam. De oefening maakt gebruik van de kracht van suggestie. Je zou dit kunnen zien als een eenvoudige vorm van zelfhypnose. Voluit wordt deze ontspanningsoefening Autogene Training Schultz genoemd.
Een derde ontspanningsoefening is visualisatie. Hierbij maak je gebruik van je verbeelding. Je stelt je voor dat je op een andere plek bent, bijvoorbeeld ergens in de natuur of waar het lekker weer is. Deze plek geeft je een positief en prettig gevoel.
De ene oefening zal misschien meer bij je aanslaan dan de andere. Hier kom je natuurlijk alleen achter als je ze zelf een keer doet.
Rusteloze benen
Aan het begin van dit blog gaf ik aan dat het extra belangrijk is voor mensen met RLS om te kunnen ontspannen. Als je ’s nachts niet goed kunt slapen dan is het immers zo menselijk dat je in de stress schiet. Hoe meer stress je ervaart, hoe moeilijker het wordt om nog in slaap te vallen.
Zelf heb ik ook mijn methodes om me ’s nachts te ontspannen als de benen weer eens opspelen. Afgezien van het doen van fysieke oefeningen en de massage van mijn kuitspieren, let ik op mijn ademhaling. Ik probeer ook heel bewust allerlei lichaamsdelen te ontspannen. Vele jaren ervaring met yoga, meditatie en mindfulness helpen me hierbij.
Ik kan me echter ook voorstellen dat iemand hier nooit mee bezig is geweest, maar wel behoefte heeft aan een hulpmiddeltje om beter in slaap te vallen. Met dat in slaap vallen bedoel ik zowel aan het begin van de nachtrust als op al die momenten dat je benen je uit je slaap houden. Luisteren naar een ontspanningsoefening zou uitkomst kunnen bieden.
Website ontspanningsoefeningen
Ik vertelde al dat ik iemand ken die een website heeft met ontspanningsoefeningen. Hij biedt daarop verschillende vormen van ontspanning aan. Hierboven schreef ik er ook al wat over. Je kunt die oefeningen dagelijks gebruiken of zo nu en dan. De een zal namelijk meer gericht zijn op direct effect. Als je ’s nachts last hebt van onrustige benen is het doel natuurlijk heel acuut: je kunt niet slapen en wil zo graag weer in slaap vallen.
De ander zet misschien in op resultaat voor de langere termijn. Als je duurzamer in staat bent om je op bepaalde momenten te ontspannen, kun je daar veel aan hebben in het dagelijkse leven. Het mooie is dat de oefeningen voor beide doelen geschikt zijn.
Als je interesse hebt, kun je drie oefeningen gratis uitproberen:
- een basisoefening
- spierontspanning
- autogene training
