Neuropathie en Rusteloze Benen

In een van de reacties op de website vroeg een lezer me of neuropathie en het rusteloze benen syndroom hetzelfde zijn. Ik wist al wel dat de symptomen op elkaar lijken, maar ook dat het niet dezelfde aandoening is. Goed dus om dit nader onder de loep te nemen.

Ik heb antwoorden gezocht op de volgende vragen:

1. Wat is neuropathie?
2. Wat zijn de oorzaken?
3. Zijn er verschillen tussen neuropathie en rusteloze benen?

Wat is neuropathie

Online vind ik de volgende definitie: Neuropathie is de verzamelnaam voor alle aandoeningen die worden veroorzaakt door het niet goed functioneren van één of meerdere zenuwen. Daardoor kunnen de spieren en het gevoel niet meer volledig werken.

Je kunt verder onderscheid maken tussen:

• Mononeuropathie
• Polyneuropathie

Als slechts één zenuw beschadigd is, spreek je van mononeuropathie. Als dit voor meerdere zenuwen geldt, heet het polyneuropathie. Meestal treedt de verstoring op aan het uiteinde van zenuwen. Het kan dan gaan om:

• Sensorische zenuwen
• Motorische zenuwen

Symptomen van neuropathie van sensorische zenuwen (of gevoelszenuwen) zijn een doof gevoel in de ledematen, prikkelingen, tintelingen, aanrakingspijn, evenwichtsstoornissen en een veranderend gevoel. Bij neuropathie van motorische zenuwen (of bewegingszenuwen) zijn de symptomen kramp, spierverlies en spierzwakte. Een combinatie komt ook voor. Er zijn veel soorten polyneuropathieën. Sommige zijn met medicijnen te behandelen, andere niet. De oorzaak is niet altijd vast te stellen.

Oorzaken

Polyneuropathie kan verschillende oorzaken hebben. Ze zijn in te delen in de volgende categorieën:

1. Problemen in de stofwisseling (bijvoorbeeld diabetes of ziekten van schildklier of nieraandoeningen)
2. Tekorten aan bepaalde stoffen (vaak vitamines)
3. Overmatig alcoholgebruik of bij medicijngebruik (bijvoorbeeld medicijnen tegen kanker)
4. Erfelijk
5. Infectie (bijvoorbeeld HIV, Lepra of Ziekte van Lyme)
6. Auto-immuunziekten
7. Onbekende oorzaak

Je kunt onderscheid maken tussen perifere en centrale neuropathie. Bij perifere neuropathie is de gevoelszenuw van de huid naar het ruggenmerg beschadigd. Bij centrale neuropathie is sprake van beschadiging van de gevoelszenuw in het ruggenmerg of in de hersenen.

Perifere neuropathie treedt vaak op bij een tekort of juist bij een teveel van iets. Bijvoorbeeld teveel suiker, teveel vitamine B6 of teveel alcohol. Of teveel chemokuur. Voorbeelden van een tekort zijn vitamine B12 en te weinig schildklierhormoon.

Verschillen tussen neuropathie en rusteloze benen

Op het eerste gezicht zou je kunnen denken dat het rusteloze benen syndroom een vorm van neuropathie  is. Dit is echter niet het geval. Het zijn op zichzelf staande aandoeningen. Ze kunnen wel tegelijkertijd bij één persoon voorkomen.

Een duidelijk verschil is dat neuropathische klachten constant aanwezig zijn. Bij rusteloze benen komen symptomen vooral voor bij inactiviteit, zoals liggen en zitten. Een tweede verschil is dat bij neuropathie klachten niet verminderen door beweging. Sterker nog, ze kunnen er zelfs door verergeren. Van restless legs is bekend dat symptomen juist minder worden door (milde) fysieke activiteit. Een derde verschil is dat de klacht van neuropathie vooral pijn is. Bij rusteloze benen noemen mensen pijn ook weleens, maar vaker spreekt men van een onaangenaam gevoel.

Neuropathische pijn wordt beschreven als brandend, schietend, elektrisch of prikkelend. De nadruk ligt bij het rusteloze benen syndroom vooral op een onaangenaam gevoel dat zorgt voor een onweerstaanbare aandrang om de benen te bewegen.