Kinderen met Rusteloze Benen

Bij lotgenoten lees ik soms dat zij al last hadden van rusteloze benen toen ze nog kinderen waren. Hun klachten werden destijds vaak niet gezien als een vorm van RLS, maar als groeipijnen. Of het was ‘gewoon’ een druk kind.

Pas later werd duidelijk dat zij al vroeg te maken hadden met een vorm van primaire RLS. In veel gevallen was deze vorm waarschijnlijk erfelijk. Één of meerdere familieleden had ook last van onrustige benen.

Rusteloze benen bij kinderen kunnen verschillende oorzaken hebben. Het is misschien ook lastiger om bij kinderen tot de diagnose RLS te komen, omdat deze doelgroep meer moeite heeft om aan te geven waar ze precies last van hebben. Zeker hele jonge kinderen.

Symptomen bij kinderen

Het is best lastig om precies te omschrijven wat rusteloze benen zijn. Dat geldt voor volwassenen, laat staan voor kinderen. Mogelijk omschrijven zij RLS ook anders dan een volwassene zou doen.

Ik schreef al dat kinderen met rusteloze benen vaak gezien worden als ‘gewoon’ drukke kinderen. Hier zit wel een kern van waarheid in. Kinderen met ADHD hebben gemiddeld namelijk vaker last van onrustige benen. PLMD (Periodic Limb Movement Disorder) komt ook vaker bij deze groep voor.

Andersom hebben kinderen met RLS en/of PLMD gemiddeld vaker ADHD. Kun je het nog volgen? Een juiste diagnose stellen blijkt ook in deze tijd nog steeds best lastig, omdat aandoeningen met elkaar verward worden.

Dit probleem is er ook bij groeipijnen. De symptomen van rusteloze benen en groeipijnen kunnen op elkaar lijken en tegelijkertijd voorkomen. Bij beide zijn de symptomen vooral eind van de middag  en vroeg in de avond voelbaar. Een verschil is dat beweging niet helpt bij groeipijnen en wel bij onrustige benen.

Het stellen van een diagnose

RLS komt bij zowel jongens als meisjes voor. Bij volwassenen hebben meer vrouwen dan mannen rusteloze benen. Bij kinderen is dit onderscheid er niet. Net als bij volwassenen is er een variatie in de mate waarin kinderen last hebben van rusteloze benen. Het kan variëren van mild tot ernstig. Een klein deel ervaart ook symptomen in de armen.

Net als volwassenen heeft 80% van de kinderen naast RLS ook PLMD. RLS bij kinderen is vaak erfelijk, maar kan ook voortkomen uit iets anders (secundaire RLS). Een tekort aan ijzer kan een rol spelen.

Rusteloze benen kunnen ook een neveneffect zijn van andere ziektes, zoals polyneuropathie, schildklieraandoening, nierziekte en reuma. Medicijngebruik kan eveneens een rol spelen. Denk aan antidepressiva (SSRI’s), antipsychotica en medicijnen tegen misselijkheid en allergieën.

Om te voorkomen dat rusteloze benen verward worden met andere klachten die erop lijken, zijn er criteria vastgelegd voor het stellen van de diagnose RLS bij kinderen. Daarnaast wordt vaak door middel van bloedonderzoek ijzer gemeten. Slaaponderzoek geeft meer duidelijkheid over o.a. hersenactiviteit, ademhaling en beweging in de ledematen ’s nachts.

Behandeling van RLS bij kinderen

Bij de behandeling van kinderen met rusteloze benen is het belangrijk om aandacht te besteden aan een vast slaappatroon. Eigenlijk is dat niet zo anders dan bij volwassenen.

Zorg dat je kind elke avond rond dezelfde tijd naar bed gaat en ’s ochtends rond dezelfde tijd opstaat. Zorg ervoor dat het minimaal een uur voordat het gaat slapen alleen nog dingen doet die ontspanning brengen. Zet beeldschermen dan uit. Laat je kind ’s avonds geen cafeïnehoudende producten meer drinken zoals koffie, thee en cola. Volg bij (kleine) kinderen een vast bed ritueel. Let erop dat de kinderslaapkamer koel en donker is.

Elke dag voldoende lichaamsbeweging en rekoefeningen voor het slapen gaan verminderen ook bij kinderen vaak de klachten van RLS. Het kan ook gunstig zijn ’s avonds de benen van je kind te masseren. Geef je kind een gezonde en gevarieerde voeding. Beperk producten waar cafeïne in zit, zoals koffie, thee, cola, energiedrankjes en (warme) chocola.

Als er sprake is van een tekort aan ijzer kan het kind voor een bepaalde periode een ijzersupplement slikken. Het is het beste om dat in te nemen samen met een product met vitamine C, bijvoorbeeld sinaasappelsap.

Medicatie bij kinderen

Medicijnen worden pas voorgeschreven als andere maatregelen niet voldoende werken. Het gaat hier om dezelfde medicatie als die volwassenen krijgen, zij het in een andere dosering. Dopamine agonisten zijn een mogelijkheid, maar ook anti-epileptica. Bij dopamine agonisten is er een risico op augmentatie.

Het is niet duidelijk of deze medicijnen bij kinderen andere langdurig nadelige effecten of bijwerkingen hebben dan bij volwassenen. Daar is nog niet zoveel onderzoek naar gedaan. Artsen zijn daarom vaak wat terughoudender met het voorschrijven ervan aan deze doelgroep.

Kinderen met rusteloze benen houden in veel gevallen levenslang last van deze aandoening. Begeleiding van het kind (en de ouders) in het omgaan hiermee en het accepteren hiervan is raadzaam.

1 gedachte over “Kinderen met Rusteloze Benen”

  1. Heel herkenbaar artikel, dank je wel; Ikzelf ben nu bijna 75 en heb al RLS sinds mijn 12e. Inderdaad een levenlang RLS. Het curieuze is dat mijn zoon, nu 49, dit ook al heeft vanaf zijn jeugd; Ondanks het feit dat ik zelf RLS had toen, heb ik toch niet herkend dat ook hij RLS had, het enige was dat hij altijd heel moeilijk in slaap kon komen, hij kon ook niet uitleggen hoe dat kwam. Nu heeft hij het nog steeds en slikt net als ik Pramipexol. Heel jammer dat ik toen de signalen niet heb herkend en opgepikt. Tip voor ouders van nu met een kind dat zo moeilijk in slaap kan komen. Cornelis de Vries.

    Beantwoorden

Plaats een reactie