Is Glutamaat een Trigger voor RLS?

Een lotgenote mailde me een artikel over glutamaat in verband met rusteloze benen. Eigenlijk gaat het in het artikel over allerlei aandoeningen waarop het effect heeft. Glutamaat is te vinden in voedingsmiddelen. Ik had me nog niet eerder specifiek verdiept in dit onderwerp. Wel las ik meer dan eens over de neurotransmitter GABA. Deze neurotransmitter wordt in het artikel samen genoemd met glutamaat.

Bovengenoemde lotgenote is al een tijdje bezig met het aanpassen van haar voeding. Ze is geïnspireerd door de orthomoleculaire geneeskunde en beperkt onder andere het eten van gluten. Afgezien van rusteloze benen heeft ze ook last van het prikkelbare darm syndroom.

Ik vind glutamaat een interessant onderwerp. In dit blog ga ik nader in op wat het is en op hoe het werkt. Natuurlijk leg ik het verband met rusteloze benen.

Wat is glutamaat

Het Voedingscentrum omschrijft glutamaat als een smaakversterker. In sommige voedingsmiddelen komt het van nature voor. In andere wordt het toegevoegd. Glutamaat versterkt hartige smaken.

Er zijn twee soorten glutamaat: glutaminezuur en glutamaten. Glutaminezuur is hetzelfde als E620. Glutamaten zijn de E-nummers E621, E622, E623, E624 en E625. Glutaminezuur is een aminozuur. Glutamaten zijn combinaties van glutaminezuur met een andere stof.

Het woord glutamaat lijkt op het woord gluten. Er zitten echter geen gluten in.

Glutamaat en GABA

In het artikel van de lotgenote brengt de schrijfster glutamaat in verband met de neurotransmitter GABA. De hoeveelheid in je systeem is van invloed op de productie van GABA. De belangrijkste functie van de neurotransmitter GABA is het kalmeren van de hersenen. Het is een stof die helpt om je te ontspannen. GABA is echter ook van belang voor een goede werking van de darmen en voor het immuunsysteem.

De schrijfster noemt glutamaat een neurotransmitter. Dat verwart me een beetje, want ik had begrepen dat het een smaakversterker is. Beide lijken echter waar te zijn. Glutamaat is als neurotransmitter in beperkte hoeveelheid in de hersenen aanwezig. Hoe het ook zij, volgens de schrijfster zorgt een teveel eraan in de hersenen voor een overprikkeling van neuronen. Een gevolg hiervan kan onder andere ontsteking zijn, in hersenen en/of organen.

Ze noemt vervolgens een hele waslijst aan neurologische aandoeningen waarbij een teveel aan deze neurotransmitter de belangrijkste oorzaak zou zijn. Voorbeelden hiervan zijn de ziekte van Parkinson, fibromyalgie, MS, angststoornis, bipolaire stoornis, hyperactiviteit, slapeloosheid en rusteloze benen.

Rusteloze benen

Als je leest over rusteloze benen, wordt vaak in één adem de neurotransmitter dopamine genoemd. Het gaat dan om een tekort aan deze stof. Andere mogelijke tekorten bij onrustige benen zijn ijzer, magnesium, vitamine B12, foliumzuur of vitamine D. Bij glutamaat lijkt juist een teveel problemen te kunnen veroorzaken.

Als ik het goed begrijp, is glutamaat als neurotransmitter de natuurlijke tegenhanger van GABA. Waar GABA zorgt voor ontspanning, activeert glutamaat. Beide zijn nodig voor een goede balans. Als toegevoegde smaakversterker is er een risico om er teveel van binnen te krijgen. Het gaat dan om de E-nummers die ik hierboven noemde.

Lastig is wel dat fabrikanten vaak andere omschrijvingen gebruiken op etiketten. Zo weet je nog niet wat er in een product zit. De hoeveelheid staat er ook niet bij. Het is mij niet helemaal duidelijk wanneer het precies teveel is. Er zijn wel Europese richtlijnen, maar bij andere ‘deskundigen’ lees je weer andere waardes. Vermoedelijk zal dit zoals voor veel dingen geldt per persoon verschillen. Het lijkt me hoe dan ook geen kwaad kunnen om te proberen producten met allerlei toevoegingen te beperken in je dieet.