Bij rusteloze benen voel je een onbedwingbare aandrang om je benen te bewegen. Je voelt het als je ligt of zit. Dit is meestal ’s nachts tijdens het slapen, als je ligt. Je kunt echter ook overdag als je zit last hebben van onrustige benen. Zo lang je in beweging blijft, heb je minder last.
Het nare gevoel van rusteloze benen zit meestal in de kuiten. Het kan tintelen, prikken of kriebelen. Het kan ook branderig aanvoelen. Mogelijk voel je daarbij een soort pijnlijke stijfheid in de dieperliggende kuitspieren. Sommige mensen hebben klachten in de armen of in een deel van de romp.
Rusteloze benen komen vaker voor bij ouderen. Vrouwen hebben het vaker dan mannen. Het komt bovendien voor bij vrouwen tijdens de zwangerschap. Niet zelden hebben familieleden ook last van onrustige benen en is het een erfelijke kwestie. De schatting is dat ongeveer 5 tot 10 procent van de bevolking te maken heeft met rusteloze benen.
Onrustige benen kunnen leiden tot ernstige slapeloosheid. Je kunt je voorstellen dat dit behoorlijk ontwrichtend is voor het dagelijkse leven.
De aandoening heet in het Engels het restless legs syndrome (RLS), wat in het Nederlands vertaald wordt als het rusteloze benen syndroom (RBS). De ziekte is verder bekend onder de naam Ziekte van Willis-Ekbom, afgekort als WED (Willis-Ekbom Disease). De arts Thomas Willis beschreef de symptomen voor het eerst in 1672.
Er is helaas nog geen middel gevonden om deze ziekte te genezen.
Oorzaken van rusteloze benen
Waarschijnlijk is het rusteloze benen syndroom een neurologische aandoening. Het heeft te maken met een verstoring in de aanmaak van de stof dopamine. De aandoening wordt in dit geval primaire RLS genoemd.
Het rusteloze benen syndroom kan ook het gevolg zijn van een andere, chronische ziekte. Je moet dan denken aan bijvoorbeeld diabetes, nieraandoeningen, problemen aan de schildklier, hart- en vaatziekten, Parkinson, spataderen of reuma. In dat geval spreek je van secundaire RLS.
Onrustige benen kunnen verergeren door:
- roken
- alcohol
- cafeïne
- overgewicht
- weinig bewegen
- medicijnen (sommige middelen tegen depressie, psychose, misselijkheid en allergieën)
- zwangerschap
- bloedarmoede
- vitamine- en mineraaltekorten (gebrek aan ijzer, magnesium, vitamine B12 of B11/foliumzuur)
Gevolgen
Rusteloze benen hebben vervelende gevolgen voor het dagelijks leven. Niet goed slapen leidt tot vermoeidheid. Je wordt humeurig en krijgt een kort lontje naar mensen in je omgeving. In ernstigere gevallen wordt het moeilijk om je leven überhaupt nog goed op de rails te houden, thuis of op het werk. Je kunt je niet goed meer concentreren en hebt weinig energie om dingen te doen. Stress, depressie of burn-out liggen op de loer. Misschien krijg je er ook moeite mee actief deel te nemen aan sociale activiteiten.
Een slechte nachtrust is verder ongunstig voor allerlei fysieke processen in het menselijk lichaam. Tijdens het slapen herstel je immers van inspanningen overdag. Als je chronisch te weinig slaap krijgt en er zich echt een slaapstoornis ontwikkelt, raken op termijn mogelijk zaken zoals bijvoorbeeld spijsvertering ontregeld. Je weerstand kan minder worden, waardoor je weer sneller een griepje of iets anders oploopt. Het gaat ook ten koste van je vermogen om in zo’n geval weer beter te worden. Je komt terecht in een vicieuze cirkel.
Gelukkig heeft niet iedereen in dezelfde mate last van onrustige benen. In het uiterste geval kan het echter noodzakelijk zijn om de neerwaartse spiraal te doorbreken met behulp van medicatie.
Hier ook al jaren RLS, door de huisarts naar Mensendieck therapie gestuurd, slaapkliniek, psycholoog etc voordat ik eindelijk naar de neuroloog mocht. Deze oudere man herkende en erkende gelukkig RLS en ik kreeg toen Ropinirol voor geschreven en nu, 7 jaar later, slik ik deze nog steeds en werkt echt top! Sindsdien nauwelijks nog last gehad.
Als ik overdag een tukkie wil doen (sporadisch) neem ik een half uurtje van te voren een half pilletje en voor het slapen gaan een hele (1 milligram).
Hoe dat nog beleven ?
Weer een nieuwe medicatie, k ben hopeloos,in en uit bed ,ijs op mijn voet , zeer lastige nachten, k ben uitgeput
Wat een ellende… Ik leef met je mee.
Reeds . 7 jaar met rusteloze benen,eerst sifrol , en nu neupro 4mg
In hoop leven de Laatste maanden vele zware pijnen die uren duren slecht sedert 2 weken met neupro weer afwachten
Lieve mensen ik heb de reacties van jullie allemaal gelezen en met elk reactie om mijn leven draaglijk te maken juig ik van harte toe .ik wens jullie met heel mijn hart veel sterkte
Gr Ruud
Ik heb misschien een paar tips voor jullie om uit te proberen. Zelf heb ik al jaren last van rusteloze voeten en dan vnl aan de bovenkant van mijn voet en enkels. Via de apotheek ben ik aan Inhibin gekomen. Helaas is dit sinds kort alleen op recept verkrijgbaar. Dat hielp direct.
Nu werkt het niet meer optimaal bij mij. Ben dus verder gaan zoeken en kwam via via bij Amish-origins. Zij hebben een Aloë Vera crème en voor mij werkt dit echt super. Ik smeer iedere avond en heb geen last meer. Dus ga het uitproberen zou ik zeggen. Gr. Ilse
Dank voor je reactie, Martin. Spasmen zijn niet zozeer een kenmerk van rusteloze benen. Heb je al eens een slaaponderzoek laten doen? Misschien heb je te maken met PLMD (Periodic Limb Movement Disorder). En ja, je kunt ook klachten krijgen in de romp (of in de armen) bij RLS.
Silvia ik heb op 7 november een afspraak bij de neuroloog in het ziekenhuis in Lelystad, maar ik zag via goegel
https://valeokliniek.nl/ wat vindt jij hiervan . Ik heb de site van hun gelezen en het komt vertrouwd over. Mijn advies van aan jou ,of de neuroloog v.h ziekenhuis of de kliniek. En heb jij weleens dit geprobeerd
Gr Ruud
Beste Ruud, dank voor je vraag. Ik heb zelf geen ervaring met deze kliniek. Misschien weet je neuroloog er meer over of kent hij mensen die hier ervaring mee hebben. Succes begin november!
Ik heb spasmen (RSL?) welke ontstaan vanuit een pijnlijke onderrug. Het is geen hernia en pijn voel ik het meest in bed. Komt rugpijn vaker bij RSL voor?
Hallo Martin, ik heb juist hetzelfde ! Ook bij mij als ik lig, is het onhoudbaar. Oorzaak zou kunnen zijn : ik heb artrose in de onderste werveltjes van de rug en vannacht dus hels ! Alsmaar op linkerzij, rechterzij, opstaan wat stappen, oefeningen voor bilspieren, maar ondanks de pilletjes bleef het van ong 22 u ( gaan slapen ) tot 01.30 uur !
Ken je nog mensen ? Nog reacties gekregen ?
voor mij betekent het een onrustig leven dag en nacht.
Benen die constant bewegen zelfs in mijn slaap als ik al n keer slaap begin ik nu last ervan te krijgen…schoppen trappen hoort er nu ook bij.
Ik leer er mee leven
Ja, ik begrijp wat je bedoelt. Het zou voor andere mensen misschien beter zijn als de naam van de aandoening wat ernstiger zou klinken. Rusteloze benen is namelijk natuurlijk echt een hele nare ziekte, die grote gevolgen heeft.
De naam is verwarrend je denkt bij het woord rusteloos. Niet aan de ernst
Ik kan wel hulp en ondersteuning gebruiken bij mijn rld
I can’t imagine how much you are suffering from it. prayers!
Thank you so much 🙂
Best een duidelijke tekst.
Toch heb ik een vraag: Rusteloze benen en Neuropathie kunnen die gelinkt zijn aan elkaar?
Bedankt voor je interessante vraag, Pieternella! Natuurlijk ben ik geen arts, maar wat ik erover weet, is dat rusteloze benen en neuropathie niet hetzelfde zijn. Ze kunnen wel samen voorkomen bij een en dezelfde persoon. Een verschil tussen deze twee aandoeningen is dat bij neuropathie de pijn of de overlast meestal constant aanwezig is en niet zoals bij rusteloze benen gebonden is aan het liggen of zitten van de persoon in kwestie. Een ander verschil is dat beweging bij neuropathie vaak de klachten niet vermindert en mogelijk zelfs verergert. Bij rusteloze benen is (gematigde) beweging juist gunstig.
Mijn compliment voor je overzichtelijke, heldere tekst.
Wat kun je doen of gebruiken om je leven met rusteloze benen dragelijk te maken?
Dank voor je reactie Carola 🙂 Voor mij zijn er een aantal dingen die helpen om de symptomen iets te verzachten. Om te beginnen neem ik magnesium citraat en extra ijzer. Verder doe ik een aantal rek- en ontspanningsoefeningen voor het slapen. Als ik er ’s nachts uit moet omdat het niet meer te harden is (en dat is elke nacht een aantal keren), doe ik opnieuw een aantal rekoefeningen. Dat helpt de ene keer beter dan de andere. In bed masseer ik meestal ook nog de onderbenen, vanaf de knieholte tot en met de hiel. Sommige nachten zijn helaas zo beroerd dat ik er meerdere keren voor lange tijd (minimaal een half uur) uit moet. Het afkoelen van mijn benen (en mijn bed) helpt om een of andere reden. Ik kan daarna als het een beetje meezit weer een poosje slapen…